GALWAY/DEDEMSVAART – Iedereen heeft zijn eigen levensverhaal. Zo ook de 23-jarige Anne van Dam uit Dedemsvaart die op zoek naar zijn passie, gitaren bouwtin het Ierse Galway. Bij instrumentenmaker Paul Doyle uit Galway, volgt hij er cursus van drie maanden, maar Anne wil graag nog wat langer in Galway blijven werken, om het vak goed onder controle te krijgen.
door John Spijkerman
Met zijn baard en krullen heeft Anne wel iets van een Ierse zeevaarder. Dat laatste klopt een beetje, want hij heeft in Zwolle op het Scheepvaart en Transportcollege gezeten en 10,5 maand gevaren als navigatieofficier. Met het gitaar bouwen heeft hij voor zijn passie gekozen en ook voor Ierland. Het land waarmee hij een bijzondere band heeft. Al sinds zijn zesde gaat hij met de zomervakanties naar Ierland. Hij houdt van het eiland en zijn vader heeft een catamaran in het graafschap Cork. ,,Ierland is het land waar ik tot mezelf kom, waar ik kan ontspannen. Het leven is hier nog wat vrijer. Het is wat ouderwetser en de mensen zijn er vriendelijker en opener dan in Nederland.En dan heb je nog het prachtige landschap natuurlijk. Daar kan Nederland niet tegenop.’’
Anne begint s morgens om 11 uur in de werkplaats waar hij samen met een jonge Zuid-Koreaanse vrouw instrumenten maakt. Hij werkt ’s avonds door tot 7 of 9 uur. Soms later. Instrumentenmaker Paul Doyle heeft meer cursisten, stagiaires en medewerkers in dienst. Behalve gitaren worden er onder meer violen, harpen, cello’s, harpgitaren en mandolines gemaakt.
Doyle’s instrumentenhandel ligt in de buurt van de rivier Corrib, die dwarsdoor Galway stroomt. Afgelopen winter trad de rivier onverwacht buiten zijn oevers en stond de begane grond van de instrumentenwinkel onder water. Een deel van de houtvoorraad voor de instrumenten was daarna onbruikbaar. Nu hangen er veel gitaarbody’s aan het plafond, maar zijn er geen halzen. ,,Het hout voor de halzen is verpest door de overstroming en het is nogal kostbaar,’’ vertelt Anne.
Anne is druk bezig met de hals van zijn eerste gitaar, die hij nog helemaal moet vijlen. Hij maakt alle onderdelen helemaal zelf. Anne heeft het zichzelf niet makkelijk gemaakt met zijn eerste gitaar, want hij wil veel leren. Hij legt de lat extra hoog voor zichzelf en wil iets bijzonders maken. Zo onder het mom van als je de moeilijke uitvoering beheerst, je de makkelijke uitvoering sowieso kunt maken. Bij zijn eerste gitaar heeft hij gekozen voor een gitaar met een extra gat bovenin: ,,Een soundpoort’’, legt hij uit. ,,Dan beleef je het geluid als gitarist intensiever.’’ Ook zijn fretten heeft hij er op een bijzondere manier – schuin – opgeplaatst. ,,Dat zou voor een ‘gelijker’ geluid moeten zorgen.’’ De gitaar is gemaakt van mahoniehout. ,,Dat geeft een warmere, diepere klank.’’ De bijzondere accenten die hij zijn eerste gitaar heeft gegeven passen bij hem. Over twee dagen gaan de snaren erop en zet hij de gitaar in de olie. ,,Want gelakt is zo standaard en ik hou niet van gelakt.’’
Inmiddels is hij ook al begonnen met zijn tweede gitaar. ,,Gemaakt van esdoornhout, met bovenop een Zwitsers sparrensoort.’’ Anne zou ook nog graag een viool willen maken. Hij gaat in ieder geval nog een soort middeleeuws anglo-saksische harp maken. ,,Deze zomer is er een middeleeuws festival en ze hebben zo’n instrument nodig. Over twee weken wordt hij opgehaald. Ik denk dat ik het in drie dagen kan maken. Ik wil zoveel mogelijk verschillende dingen leren.’’
Anne speelt zelf ook gitaar. Muziek is zijn grote hobby. ,,Ik kan iets niet horen, zonder het zelf te willen spelen.’’ Zijn voorbeeld is gitaarspeler Tommy Immanuel. ,,Hij heeft een manier van spelen ontwikkeld, waardoor het lijkt alsof er een hele band aan het spelen is. Dat vind ik mooi.’’ Als instrumentenmaker, moet je zelf ook spelen. ,,Pas als jezelf speelt, weet je hoe iets het beste klinkt.’’ Daar kun jedan met het bouwen rekening mee houden.
Het maken van een muziekinstrument blijft een tijdrovend proces. Een gitaar maken, kost ongeveer een maand. ,,Je moet heel veel schuren, lijmen en wachten.’’ Veel sneller gaat niet. Wel kun je ervoor kiezen om twee gitaren tegelijkertijd te maken. ,,Als je bij de ene gitaar moet wachten, kun je met de andere verder.’’,,Het leuke van het bouwen van een gitaar is dat je steeds meer ziet. Je ziet je voortgang. Dat geeft heel veel voldoening.’’
Anne wil de ervaring die hij in Galway opdoet, gebruiken als hij straks teruggaat naar Nederland. Bovenal gaat hij terug omdat hem een baan is aangeboden bij de lokale gitaarwinkel ‘Fellowship of Acoustics’ in Dedemsvaart. ,,Dat is zo’n goede winkel, met ook duurdere en goede gitaren. Ze hebben ook bekende klanten, zoals Douwe Bob en Keith Richards. Ze zitten in het oude gemeentehuis: zaal na zaal met alleen maar gitaren. Sinds die gitaarwinkel in Dedemsvaart zit, is het mijn droom geweest daar te werken. Daar wil ik hier in Ierland wat extra ervaring voor opdoen.’’
Anne vertelt dat de gitaarwinkel hem heeft gebeld, nadat ze hoorden dat hij gitaren ging bouwen in Ierland. ,,Ze boden me een baan aan.’’ Hij is zelf ook langs geweest in de werkplaats in Dedemsvaart en is razend enthousiast. ,,Het lijkt me een geweldige plek om te werken. Mijn baan wordt het afstellen van gitaren. Ik hoop dat ik later misschien ook wat reparaties doen.’’ Nu zijn eerste gitaar bijna af is, wil hij weer contact opnemen met Fellowship of Acoustics. ,,Ik ga ze m’n eerste bericht sturen. Een videootje met wat foto’s. Ik beschrijf wat ik allemaal geleerd heb en dat ik eventueel wat langer wil blijven om nog meer ervaring op te doen.’’
Om zijn nek draagt Anne een ketting met daaraan een Maori-symbool gemaakt van jade. ,,Het is een haak en symbolisch voor een voorspoedige reis over het water’’, vertelt hij. ,,Toen ik nog jong was, heeft m’n vader me zo’n ketting gegeven. Ik heb er al zo’n vier kapot gemaakt, maar ik blijf ze dragen. Ik voel me niet compleet zonder. Bij nader inzien was het wel heel toepasselijk.’’ Anne gaat de haak ook gebruiken als officieel logo voor zijn eigen merk Goldmund Instruments. ,,Mijn tweede naam is namelijk Goldmund en op de plek van de G komt de haak.’’