LONDEN – Een politiek satirisch kunstenaar en schilder, zo kun je Kaya Mar omschrijven. Hij schildert de hoofdrolspelers in het Britse Brexitdrama: Theresa May, Jeremy Corbyn, Boris Johnson, Jacob Rees-Mogg en Nigel Farage. Kaya Mar heeft de grote anti-Brexit demonstratie in Londen uitgekozen om zaterdag een aantal van zijn schilderijen te laten zien. Twee uur voor het begin van de ‘March for a people’s Vote’ staat hij op Park Lane. Het was nog een hele klus de vier schilderijen hier naartoe te krijgen. ,,Ik heb ze in de ondergrondse meegenomen.Ze wegen samen zo’n dertig kilo en ik ben een oude man.”
Door John Spijkerman
Oorspronkelijk komt Kaya Mar uit Spanje, vertelt hij. ,,Maar sinds 42 jaar woon ik in Londen en sinds dertig jaar heb ik de Britse nationaliteit. Ik voel me een Londenaar. Ik publiceer mijn afbeeldingen overal ter wereld. Ook in Nederland.”
De politici die hij schildert zijn narcisten en ijdeltuit en ze zijn meestal naakt. En alhoewel ze schreeuwen dat het hun erom gaat ’to bring back control’ lijkt het alsof ze elke controle helemaal kwijt zijn. Zo stappen ze rond met alleen een afgebroken stuur in hun handen. Boris Johnson heeft een hanger om zijn nek waarop heel groot ‘Me’ geschreven staat. En hij draagt grote schoenen met daarop de Engelse vlag. Jacob Rees Mogg draagt een 19e eeuwse hoge hoed, loopt rond met een aanwijsstok en een geplukte kip. May speelt met haar Brexitgitaar voor het EU Songfestival, met een wortel in haar gitaarkoffer. En Jeremy Corbyn loopt rond met een afgebroken stuur in zijn handen, een rode sok aan en een grote L om zijn middel die erop duidt dat hij nog rijlessen krijgt of verwijst naar de Labour partij.
De afgebeelde politici zijn vooral met zichzelf bezig. Het zijn karikaturen. Kaya Mar beeldt ze af in al hun naaktheid. Alleen May heeft een jurkje aan. Als de keizer die geen kleren aanheeft. ,,Ze hebben geen macht. Ze zijn nobody’s. Ze zijn derderangs. Kijk naar de ellende waarin we zijn beland, dankzij hun.”
Alhoewel Brexit een geliefd onderwerp is, heeft Kaya Mar ook andere politici geschilderd. Hij laat afbeeldingen zien van Merkel, Erdogan, Cameron, Obama en Trump. Ook maakt hij portretten van het Britse koningshuis.,, Ik heb onlangs een tentoonstelling gehouden. Ik heb thuis nog 108 of 110 schilderijen staan en ik heb een website waar je kunt kijken. Ze hebben over me geschreven in de Washington Post, The New York Times. The Boston Globe, Der Frankfurter Algemeine, Der Spiegel en ook in Nederlandse media.”
En Brexit?
,,Het is een rotzooi. Als het doorgaat, wordt het een ramp, maar als het niet doorgaat wordt het ook een ramp. Er zijn twee kampen. Ik heb nog nooit meegemaakt dat Britten elkaar zo haten. Als er een tweede referendum komt, wat gebeurt er dan met het andere kamp? Het beste is als ze Brexit alleen in naam uitvoeren, maar dat alles bij het oude blijft. Op die manier stellen ze beide kampen tevreden. Anders is het een zelfmoordactie. En wat gebeurt als de Leavers opnieuw zouden winnen? Dan moet je er helemaal uitstappen en dan wordt het helemaal een rotzooi.”
,,In Londen Centrum merk je niet veel veranderingen in de houding tegenover buitenlanders”, vertelt hij. ,,Dat zie je meer in de buitenwijken waar Engelse arbeiders samen wonen met arme immigranten. Ze zijn niet erg goed opgeleid, de Engelse arbeidersklasse en het zijn Sun-lezers. Als je daarmee opgroeit… De Engelse arbeidersklasse heeft nooit een stukje van de cake gehad. Ze voelen zich achtergesteld. Ze kregen alleen mooie worden. Tijdens de regering van Tony Blair kregen ze een likje honing.”
,,De Brexitstem was een proteststem. En de oudere generatie houdt niet van buitenlanders. Vlak voor het referendum lieten ze veel tv-documentaires zien over de Tweede Wereldoorlog en bombardementen op Engelse steden. Waarom werden die documentaires net voor het referendum vertoond? Daardoor werd het vuurtje opgestookt.”
Bijzonder is dat de kunstenaar niet enthousiast lijkt over een tweede referendum, maar zelf kiest voor een pragmatische oplossing: Brexit alleen in naam, omdat het anders zorgt voor te veel verdeeldheid. ,,It’s the only solution, otherwise the country will lose.”
Voor meer info over de kunstenaar Kaya Mar en nog veel meer van zijn schilderijen, zie: www.kayamarart.com