LISTOWEL – ‘An Teach Solais’, ‘Het huis van het Licht’, staat er op het gebouw van het Christian Fellowship Centre in het Ierse Listowel. Tien jaar geleden werd het centrum gebouwd. John Paul (J. P.) Walsh (63) is pastor en een van de drijvende krachten achter deze christelijke gemeenschap die zich baseert op de boodschap in de evangeliën. Ik ontmoet Walsh op 19 april 2018, aan het begin van mijn Brexitreis. Ik ben op zoek naar iemand van de Pro-Lifebeweging die het anti-abortusstandpunt kan toelichten, omdat ik daar een krantenartikel over wil schrijven.
Door John Spijkerman
Op weg naar het Ierse plaatsje Listowel stuit ik op een anti-abortusposter langs de weg. Het abortusreferendum wordt deels uitgevochten op de wegen en in de steden en dorpen waar Ja en Nee-posters de lantaarnpalen sieren. Hier in het meer landelijke Listowel is het Nee-kamp overduidelijk het sterkst vertegenwoordigd. Deze poster hangt vlakbij een kerkelijk centrum: The Listowel Christian Fellowship Centre. Ik stop en ga kijken. In het kerkgebouw zijn twee vrouwen aan het schoonmaken. Een van hen vertelt me dat er morgen een bijeenkomst is in Listowel om een gemeenschappelijke strategie te bespreken in de anti-abortusstrijd. Ik beloof dat ik de volgende dag terugkom in de hoop met wat mensen te kunnen spreken. De volgende avond ontmoet ik John Paul Walsh (63), die hier pastor is. Samen met hem en een aantal kerkleden bezoek ik een bijeenkomst van het anti-abortuskamp in Listowel. De dag erna zit ik in het kerkgebouw van de Christian Fellowship en spreek ik uitvoerig met John Paul Walsh. Van de bibliothecaresse in Ballybunion heb ik al gehoord dat Walsh een goed mens is, die goede dingen doet. Maar ook wordt er in het dorp gefluisterd dat mensen die zich bij de Christian Fellowship aansluiten al hun geld moeten inleveren bij deze kerkelijke gemeenschap.
Op verschillende plekken in het van oudsher katholieke Ierland zijn de afgelopen twintig jaar kleine christelijke groeperingen actief, zoals de Christian Fellowship, maar niet elke groepering heeft zijn eigen kerkgebouw, zoals in Listowel.,,We willen een licht zijn in de gemeenschap’’, vertelt Walsh. ,,Onze leden komen uit de regio en zijn van alle leeftijden. Op zondag hebben we om 11 uur een dienst, met veel muziek. Die bijeenkomst duurt tot 1 uur. Daarna lunchen we samen. Door de week hebben we gebedsdiensten en soms ontbijten we samen. We hebben geen maatstaf voor wie er bij onze ontmoetingen mag zijn, want Jezus hanteerde ook geen maatstaf. Hij stond open voor iedereen. De afgelopen jaren hebben we ook wat mensen uit andere landen verwelkomd, waaronder wat Tsjechen, Hongaren en Indiërs. We zijn er erg blij mee. Het voegt wat kleur toe. Wij geloven dat de kerk het zout van de aarde moet zijn. Wij willen het zout in onze gemeenschap zijn.’’
Stroomversnelling
De wortels voor het ontstaan van de Christian Fellowship Centre liggen in het kustplaatsje Ballybunion, 15 kilometer verwijderd van Listowel. Walsh was vroeger Natuurkundedocent in Ballybunion waar hij met zijn gezin woonde. Vanuit zijn huis leidde Walsh er bijbelstudiegroepen. ,,Aanvankelijk dachten we dat we de Heer wilde dat we deze plek zouden verlaten en naar een ander deel van het land zouden verhuizen. Daarom verkochten we het huis en huurden we twee jaar. Toen dachten we dat we moesten verhuizen naar Listowel. Als Christenen bidden we veel en worden we geleid door de Heilige Geest. We hebben in Listowel een ander huis gebouwd waar we onze kinderen opvoeden. We deden aan bijbelstudie en het huis vulde zich met mensen. Omdat we geen gedoe wilden met de buren wilden, huurden we een klein gebouw, ergens verstopt in een achterafsteegje. Later gingen we naar een wat meer openbare plek. Omdat we praktisch zijn ingesteld, wilden we uiteindelijk zelf iets bouwen. Eerst een stuk grond kopen en dan er een gebouw neerzetten. We dachten dat het wel twintig jaar zou duren.’’ Maar de dingen raakten in een stroomversnelling. Bij de bouw kreeg Walsh financiële steun uit de verenigde Staten en het noorden van Ierland. ,,We konden elk stadium van de bouw voltooien,zonder ooit geld te hoeven lenen.’’ Walsh ging op zijn 55ste met vervroegd pensioen als docent en werd pastor bij de Christian Fellowship Centre.
Tegenwoordig zijn er meer van dit soort kerken in Ierland. ,,Ik denk dat het onvermijdelijk was dat dit is gebeurd. In Ierland zijn er tienduizenden zoals wij. Sommigen huren een pand. Sommigen zijn meer mainstream, zoals de baptisten. De katholieke kerk is zijn greep op de mensen kwijtgeraakt. Deels komt dat door de secularisatie, maar deels ook door seksschandalen rond pedofilie die de kerk teisterden. ,,De mensen zijn gedesillusioneerd geraakt. Twintig jaar geleden zaten de kerken vol.Nu komen ze zelfs priesters tekort. Wij geloven dat er in de jaren zeventig in Ierland een beweging was van de Heilige Geest waardoor veel mensen tot het geloof in Christus kwamen. ‘Charismatische vernieuwing’ noemden we dat. ,,Duizenden mensen in de katholieke kerk gingen de evangeliën lezen en kwamen tot Christus. Het ‘spreken in tongen’ was toen erg in in Ierland toen.’’
Als het Walsh’ bedoeling was geweest een grote christelijke gemeenschap te stichten, zou het agrarische Listowel met zijn drieduizend inwoners in het westen van Ierland een niet voor de hand liggende plek zijn geweest. ,,Maar we willen niet succesvol zijn. We willen gewoon onze levens leiden. We hebben slechts een ambitie en dat is ons als christenen nederig op te stellen en zo gezond mogelijk proberen te leven volgens de boodschap in de evangeliën. Het was niet onze bedoeling een kerk te stichten. ‘This is totally unplanned’. Het kwam gewoon op ons pad. Wij geloven dat een christelijke kerk ook een liefhebbende gemeente moet zijn, waarin we tegemoet komen aan elkaars behoeften en elkaar helpen. Wij geloven ook in wonderen. We bidden veel, ook voor genezing van mensen.’’
Ommeslag
De Christian Fellowship bestaat uit ‘Born Again’ christenen. ,,Wij zijn geen Jehova’s. We zijn orthodoxe christenen. We zijn heel erg gericht op wat de evangeliën zeggen.’’ Mensen die zich bij de Christian Fellowship Centre hebben aangesloten,hebben een grote ommeslag, een transformatie, meegemaakt in hun privéleven. Voor Walsh vond die transformatie plaats toen hij een jaar of 23 was. ,,Ik was wild van karakter en kweekte zelf m’n eigen marihuana. Op de middelbare school werd ik geschorst omdat ik geen bijbel wilde kopen.’’ Walsh raakte in een persoonlijke crisis. ,,Mijn bekering in 1978 was vergelijkbaar met die van Saulus op weg naar Damascus. Ik herinner me dat ik op een toilet was en dat ik getroffen werd door de waarheid van het christelijke geloof. Ik knielde daar en opende mijn hart voor Christus en vanaf die tijd ben ik een andere man. Er ging een licht aan in m’n hoofd en vanaf die tijd lees ik het evangelie in een heel ander licht. Nu hou ik van de Bijbel. Ik geloof dat de evangeliën heel bijzonder zijn. Toen we deze kerk hier bouwden, heb ik het eerste Nieuwe Testament dat ik ooit kreeg, in beton begraven onder de vloer. Ik wilde dat deze kerk gebouwd werd op de Waarheid in plaats van op speculatie.
Keltisch
Walsh wil zichzelf geen dominee noemen. ,,Ik hou niet van titels.’’ Hij ziet zich meer als een soort pastor. Bijzonder aan de Christian Fellowship is ook de interesse in de Keltisch christelijke wortels. ,,Wij geloven dat het Keltischechristendom het ware geloof was. ‘We love being Irish’. Onze plek heet niet voor niets ‘An Teach Solais’, Het huis van Licht. We willen een licht in de gemeenschap zijn. We willen nederig zijn. We willen niet revolutionair zijn in wat we geloven. We houden een deur open naar baptisten en methodisten. We houden van het geloof van de apostelen, van de ‘fundamentals’ van het geloof.’’
De kerk bedruipt zichzelf met giften, vertelt Walsh. ,,We hebben een collectebus en mensen kunnen periodiek geld geven. We hebben seminars over geestelijke gezondheidszorg en rouw. We zamelen ook voedsel in dat aan de behoeftigen wordtgegeven. Er is nu een stichting met zes trustees. We geloven in persoonlijke genezing en psychologische genezing. Het is niet de bedoeling dat we een grote kerk worden. We willen alleen rustig onze levens leiden in de gemeenschap waarin we verkeren, waarin we liefhebben en mensen helpen.’’
Abortus
In de discussie rond abortus, neemt de Christian Fellowship een pro-lifestandpunt in. ,,We respecteren de ruimte voor iedereen om z’n besluiten te nemen. We hebben niet het recht om anderen de wet voor te schrijven, maar we geloven dat abortus niet alleen een privézaak is. Het gaat over het menselijk leven. We geloven in de heiligheid van het leven. Wij geloven dat je een leven wegneemt door abortus.’’ Walsh denkt dat een abortus bij de vrouw meer geestelijke schade aanricht dan het krijgen van het kind. ,,De kerk moet een zorgzame gemeenschap zijn die zich bemoeit met de samenleving en abortus heeft te maken met de samenleving.’’
De anti-abortusposter aan de weg heeft de Christina Fellowship zelf gemaakt. Walsh is bijvoorbeeld wars van het gebruik van schokkende afbeeldingen. ,,We willen de positieve dingen waarin we geloven benadrukken.’’ Hij vindt dat de media erg bevooroordeeld zijn is de discussie. ,,Ze zijn bijna helemaal pro-abortus. Pro-lifemensen worden voorgesteld als pre-historisch en niet zorgzaam. Wij vinden dat de christelijke kerk juist zorgzaam moet zijn.’’