In Lourdes was ik al eens geweest en nu ik in Ierland ben, wil ik naar Knock, de Ierse tegenhanger van Lourdes. Paus Johannes Paulus II heeft Knock in 1979 al bezocht en stilletjes hoopt men dat de huidige paus Franciscus Knock zal aandoen tijdens zijn bezoek in augustus. Maar als ik aankom bij het bedevaartsoord zijn bouwvakkers druk in de weer en staan er grote schermen om de parochiekapel en de achterliggende ‘verschijningskapel’. De sfeer van heiligheid is vervangen door een sfeer van ‘hier moet wel gewerkt worden’
‘’This was all going on just in case he would come’’, zegt de vrouw in het Information Centre van bedevaartscentrum Knock. De paus gaat op 25 augustus naar Dublin, maar de geruchten dat hij ook naar Knock gaat, worden steeds sterker. ,,But nothing has yet been confirmed.’’ Maar voor het geval Zijne Heiligheid mocht besluiten naar Knock te komen, wil men daar dat het er in ieder geval picco bello uitziet. Daarom krijgt de ‘apparition chapel’ die tegen de parochiekapel is aangebouwd, een grondige opknapbeurt, is het terrein afgeschermd en zijn bouwlui met gele hesjes druk in de weer.
Knock is een van de grotere bedevaartsoorden van de Katholieke Kerk. Het is allemaal ontstaan rond het verhaal van vijftien inwoners van Knock Village Knock, die op 21 augustus 1879 om 20.00 uur een verschijning hebben gezien op de buitenmuur van de parochiekerk. Volgens hun getuigenissen zagen ze een ‘hemels tafereel’ met Maria, Jozef, Johannes de evangelist, een altaar, een kruis en een lam omringd door engelen. De verschijning duurde twee uur. Terwijl ze dit zagen baden ze de Rozenkrans. Sinds de verschijning zijn er vele wonderlijke genezingen gemeld vanuit Knock. Vandaag de dag gaan er nog steeds mensen naar Knock op zoek naar genezing, verzoening en vrede. ,,Op een normale dag in de zomer zie je hier 8 tot 10.000pelgrims’’, vertelt de medewerkster van het informatiecentrum.’’ ,,Ze komen ook voor genezing.’’ De steen uit de oorspronkelijke buitenmuur van de kerk, die in de ‘Verschijningskapel’ was neergezet’ is in verband met de verbouwing tijdelijk verplaatst naar het waterfontijn bij de basiliek, zodat mensen die daar nu kunnen aanraken.
De plek waar de verschijning plaatsvond is dus niet geopend. ,,It’ll be open in two weeks’’, zegt de vrouw in het informatiecentrum verontschuldigend. Het dak van de verschijningskapel wordt onder handen genomen en de toren wordt opgeknapt en de stoelen moeten opnieuw worden bekleed. Door de hekken heen, zijn de beelden nog deels te zien die veel later gemaakt zijn en weergeven wat de vijftien inwoners op donderdag 21 augustus 1879 gezien zeggen te hebben. Het tafereel is ook op andere plekken te zien in het bedevaartsoord.
De topdrukte op Knock zul je hier op een aprildag met heel veel regen niet aantreffen. De hemelpoorten zijn donderdag wijd geopend, om in de context van Knock te blijven. Maar in Ierland kan het ondanks die bakken neerslag, toch ook zo maar weer zonnig zijn en dan is het zeer aangenaam toeven. En dat is zeker zo in het prachtige park dat is aangelegd bij het bedevaartscentrum. Sommige katholieke hoogwaardigheidsbekleders zijn op het terrein zelf begraven. ,,Dichtbij het vuur’’, zou je kunnen zeggen. Op een begraafplaats pal naast het bedevaarscentrum, laten mensen ’van buiten’ zich begraven.
De Basiliek die midden op het terrein staat is vooral heel groot en ruim. Hier kunnen duizenden mensen in. En ook de geasfalteerde buitenruimte waar bij mooi weer buitenmissen kunnen worden gehouden is ruim opgezet. Een beetje ruimte is ook nodig als je bijna een half miljoen mensen moet huisvesten, zoals tijdens het bezoek van Johannes Paulus II in 1979. Het bezoek dat deze paus aan Knock heeft gebracht, heeft het aantal bedevaarten naar Knock flink doen groeien. Om al die pelgrims te kunnen vervoeren, is in 1986 zelf een vliegveld aangelegd bij Knock. Het betekende een flinke boost voor de lokale en regionale economie.
In Knock zie je ook dingen die aan Lourdes doen denken. Natuurlijk de souvenirwinkeltjes in de straat, volgepropt met katholieke heiligen. Ook de afdeling ‘van de doden niets dan goeds’ komt hier volop aan bod. Talrijk zijn de grafstenen met opdruk waarmee je kunt laten zien hoeveel je van je grootmoeder, grootvader, geliefde, vader, moeder, oom, tante, zoon, dochter etc. hebt gehouden en hoeveel je ze mist. En natuurlijk het ‘ heilige water’ dat mensen kunnen tappen uit de kranen op het het bedevaartterrein. In de souvenirwinkeltjes kunnen ze plastic flesjes kopen in allerlei vormen en maten. Ik heb mensen een hele jerrycan mee zien nemen. ‘Just in case’, je weet maar nooit. Even nog de overweging of ik mijn eigen waterfles zal bijvullen…..
De protestant in mij verzet zich tegen het poppenkastgehalte in en rondom het bedevaartscentrum. Knock is gewoon ook keihard geld verdienen. Maar de pelgrims die hier komen zijn echt op zoek naar iets en denken dat hier te vinden. Dus ik laat het te veel oordelen achterwege en loop vooral rond en geniet van het mooie park. Nu nog bijna leeg, maar over vier maanden wellicht overspoeld met gelovigen. Als de paus komt…. De medewerkster bij het informatiecentrum hoopt in ieder geval dat hij komt. ,,We’re keeping our fingers crossed’, zegt ze wel heel toepasselijk.