Vanaf dinsdag zit het Schotse plaatsje Pitlochrry in mijn hoofd als een plek die ik per se moet bezoeken. Verantwoordelijk daarvoor is mijn buurman Andrew Charlton die ik ’s morgens spreek op camping Redgates bij Turnberry.
Op weg naar de camping in Turnberry zie ik maandagavond een klok die me wel heel bekend voor komt. Het is een soortgelijke protserige klok die ik eerder in Ierland heb gefotografeerd bij de golfbaan van Trump. En, ja hoor. Ik rij langs het Trump golfcomplex in Turnberry. Het is m’n tweede Trumpgolfbaan. Ik rij door en kies voor het iets eenvoudiger – en goedkoper – onderkomen op camping Redgates.
De volgende dag ontmoet ik daar dus m’n buurman Andrew. Ik hoor hem tegen z’n dochter zeggen dat ze zichzelf eerst moet uitkleden en dan meteen onder de douche moet gaan staan, nadat ze er twee twintig pence munten in heeft gegooid. De douche begint namelijk meteen te sproeien en als je dan nog al je kleren moet uittrekken, zijn die 4 minuten warm water zo voorbij… Als zijn dochter wegloopt, maak ik er een grapje over waarna het ijs is gebroken.
Andrew Charlton komt uit Pitlockery in het midden van Schotland.,,Een kleine Victoriaanse stad met veel huizen die 150 tot 200 jaar oud zijn.” inmiddels woont hij er al 13 jaar.,, Ik was een typische Engelsman en wist dus niets van Schotland, noch van z’n topografie, noch van de bevolking.” Na 13 jaar Schotland is dat wel veranderd.,, Je gaat de Schotten waarderen. Ze zijn deel van het Verenigd Koninkrijk, maar ze zijn ‘definitely Scottish’. Londen bepaalt, wat er gebeurt, maar Schotten zeggen dat Schotland dichterbij Noorwegen ligt dan bij Londen.” Volgens Andrew zijn het vooral de jongeren die voor Schotse onafhankelijkheid zijn. ,,Ik ben nog geen oudere Schot tegengekomen die voor is. Schotse onafhankelijkheid gaat er een keer komen. Alleen al vanuit het oogpunt van de demografie. Niet binnen 10 of 20 jaar, maar het gaat gebeuren, want ze komen er steeds op terug en dan wordt er weer een referendum gehouden. Weet je wat het is met die referenda, ” vertrouwt hij me toe,,, de groep die verliest, kan dat verlies niet accepteren. Kijk naar Brexit. In plaats van de uitslag te aanvaarden en proberen de beste Brexit voor elkaar te krijgen, willen ze een tweede referendum.” Iets soortgelijks ziet hij bij de Schotse onafhankelijkheid gebeuren.,, Als je een referendum op het juiste moment plant, krijg je genoeg steun.”
Wat dat betreft was de timing bij het Brexit referendum precies goed, betoogt Andrew.,, Als het later gehouden was, denk ik niet dat het zou zijn gebeurt. En als er een tweede referendum wordt gehouden, denk ik dat Brexit niet doorgaat.” Zelf heeft hij overigens ‘Remain’ gestemd.
Andrew noemt immigratie als belangrijkste reden voor Brexit.,, En ik denk dat we te veel betalen aan de EU voor wat we ervoor terugkrijgen.” De Britse relatie met Europa is altijd dubbel geweest.,, Een van de belangrijkste ‘grondleggers’ voor de EU was Winston Churchill. Het doel was ervoor zorgen dat we geen oorlog meer zouden krijgen in Europa. Maar we zijn nooit onderdeel geweest van het continent. We zijn een traditionele natie, die z’n eigen zegje wil doen. Het Verenigd Koninkrijk is als een ‘kind dat je niet kunt controleren’.”
Andrew is het overzicht een beetje kwijt bij Brexit, zegt hij.,, Eerst zou het een harde Brexit zijn. Een breuk met de EU. Nu is het ‘cherry picking’.,, We willen dat wel, maar dit niet.” Dat hij het spoor wat kwijt is, komt volgens hem ook door de media.,,A boring story won’t sell. De media vinden het fantastisch om vijandigheid en onvrede te creëren.”
Andrew blijkt manager in de National Health Service (NHS) en verantwoordelijkheid voor de distributie van 6500 rolstoelen in een van de districten waarin Schotland is opgesplitst. De NHS: gratis gezondheidszorg voor iedereen. Een ‘gevaarlijk’ socialistisch idee van net na de Tweede Wereldoorlog. Maar het Britse volk houdt van de NHS, verzekert Andrew. Ondanks allerlei problemen en tekorten.,, Het idee erachter is geweldig. Als je arm bent, krijg je hulp. In andere landen willen ze eerst je creditcard zien voordat je hulp krijgt. Hier is het eerst een ambulance, dan het ziekenhuis en over geld praten we later. Als het al een issue is.” De NHS is een onderwerp dat we later maar wat uitgebreider moeten bespreken, denk ik. Andrew moet voor zijn kinderen zorgen en ik moet verder. Ik heb het gevoel dat ik Andrew Charlton nog een keer ga ontmoeten, als ik naar Pitlochry ga.. . Hij heeft me beloofd een email te sturen.
Even later sta ik aan de receptie van het Redgates Holiday Park om te betalen. Een blonde dame met grote bril op verontschuldigt zich voor de 2 pond extra die ze me in rekening moet brengen omdat ik elektriciteit heb gebruikt. Van haar hoor ik dat The Donald himself, the president of the United States of America, hier het afgelopen weekeinde in Turnberry is geweest.,, Van vrijdag tot en met zondag. Ze hebben de weg naar de golfbaan afgesloten. Ik heb nog nooit zoveel politie, beveiliging en sluipschutters gezien. Het heeft 5 miljoen pond gekost. En het mooiste was, dat er een paraglider op de golfcourse landde, niet ver van Trump vandaan. Stel je voor dat hij een bom bij zich had gehad… ‘And they didn’t shoot him’ .” Dat heb ik dus allemaal gemist. Trump is inmiddels vertrokken. Turnberry is weer rustig en uitgestorven en bereidt zich voor op een nieuwe dag. En ik vervolg mijn reis naar Mull of Kintyre…