GREENCASTLE/THE SPERRINS – De goudkoorts houdt Noord-Ierland in zijn greep. Het Canadese bedrijf Dalradian heeft bij het Departement voor Infrastructuur een vergunning ingediend voor een goudmijn en een verwerkingsfabriek vlakbij Greencastle in natuurgebied The Sperrins. Het bedrijf verwacht dat over twee jaar duidelijk is of de vergunning wordt toegekend. Een groep inwoners uit Greencastle is fel gekant tegen de plannen en zal er alles aan doen deze tegen te houden.
door John Spijkerman
Is het een enorm werkgelegenheidsproject en een ongekende kans voor het bevorderen van de regionale economie in graafschap Tyrone? Of is het een onherstelbare aantasting van het landschap, de cultuur en de geschiedenis in The Sperrins en een aanslag op de gezondheid van de inwoners? De vergunningsaanvraag voor een goudmijn en een verwerkingsfabriek bij Greencastle zoals die in november 2017 werd ingediend, houdt de gemoederen flink bezig. De standpunten liggen mijlenver uit elkaar en lijken onoverbrugbaar.
De vergunningsaanvraag, onderbouwd met een 10.000 pagina’s tellend rapport, is zeer omstreden omdat de fabriek die Dalradian wil bouwen, tijdens het verwerkingsproces gebruik maakt van het levensgevaarlijke cyanide. Dat is een groot gevaar voor de inwoners, maar ook voor de bredere regio, zeggen de tegenstanders. Vervuild water dat tijdens de goudwinning gebruikt wordt, kan mogelijk in het milieu terechtkomen. Flinke plensbuien hebben het afgelopen jaar al tot flink wat erosie geleid in natuurgebied The Sperrins – an area of outstanding beauty.
En het kan ook behoorlijk waaien in The Sperrins. En wat zit er allemaal in het stof dat straks na de mijnwinning rondwaait in het gebied. De mijn ligt op nog geen mijl afstand van een basisschool. Een natuurramp die zich kan uitstrekken tot aan de Foyle bij Derry kan het gevolg zijn, waarschuwen de tegenstanders. ‘Onzin’, vindt Dalradian. Het bedrijf zegt dat alles onder controle is, dat het om een ondergrondse mijn gaat en dat het zich keurig houdt aan de milieuregels zoals vastgesteld door overheden.
De visuele impact van de mijn op de omgeving is beperkt, stelt Dalradian. En als de mijn niet meer wordt gebruikt, wordt hij netjes achtergelaten. En bij het gebruik van cyanide wordt verwezen naar de regelgeving zoals vastgelegd in de Internationale Cyanide Management Code. Maar dat bijna het volledige Europese Parlement in 2017 heeft gestemd voor een verbod op het gebruik van cyanide in de mijnbouw vermeldt Dalradian niet. De tegenstanders zijn bang dat de Britse regering straks Brexit zal gebruiken om de normen voor Dalradian op te rekken. En dat het bijna volledige Europees Parlement zich heeft uitgesproken tegen het gebruik van cyanide bij mijnbouw, is van minder belang als Brexit een feit is.
Curraghinalt Project
Al sinds 2009 is het Canadese Dalradian bezig met het goudproject in The Sperrins: het Curraghinalt Project. Het bedrijf heeft grond aangekocht van boeren en heeft de afgelopen jaren gebruikt om de vermoedelijke goudaders in kaart te brengen. Behalve goud zit er ook zilver dat gedolven wordt. Om het Curraghinalt project te kunnen ontwikkelen, moet Dalradian in de toekomst investeerders zien te vinden. Maar garanties dat de benodigde investeringen ook worden opgehaald, worden niet gegeven, staat er in het jaarverslag over 2017.
Verwerkingsfabriek
Eind december 2016 werd bekend dat Dalradian een verwerkingsfabriek wil bouwen bij de goudmijn. Om het goud te scheiden gebruikt het bedrijf cyanide. Dat verwerkingsproces moet straks plaatsvinden in de fabriek die Dalradian wil bouwen. Behalvede fabriek komen er ook kantoren, een laboratorium, kleedkamer, een opslagruimte en ruimtes voor workshops. Bij de goudmijn komt een installatie om het water te zuiveren zodat het voldoet aan de standaard die de overheid hanteert. Explosieven moeten ondergronds worden opgeslagen.
De helft van het rotsmateriaal dat niet gebruikt wordt, wordt ondergronds opgeslagen. De andere helft wordt naar boven gehaald en over een speciale weg vervoerd afgeschermd om geluid, stof en visuele effecten te minimaliseren. Hier wordt hetgoud uit gehaald door gebruik te maken van een cyanideoplossing. Een deel van het niet bruikbare materiaal gaat weer ondergronds, een ander deel wordt bovengronds ingebed in het bestaande landschap en zal later beplant worden. Twee keer per week worden er goudstaven gegoten. Materiaal dat met cyanide in aanraking is gekomen, wordt behandeld om de cyanideniveaus naar beneden te krijgen in overeenstemming met de Internationale Cyanide Management Code. Als het behandeld is wordt het ondergronds opgeslagen.
Explosieven
Dalradian legt uit hoe het wil omgaan met cyanide, maar wie de explosieven gaat vervoeren en bewaken is niet duidelijk. In Noord-Ierland moet de politie dat doen. Dat heeft te maken met de periode van The Troubles. Interessant is de vraag wie de rekening gaat betalen. De bewaking en het vervoer van het goud en het vervoer van de gevaarlijke stoffen zullen ongetwijfeld terugkomen in de verdere discussies over de vergunningaanvraag.
Op dit moment heeft Dalradian een soort proef- en onderzoekslocatie aan de Camcosey Road in Roskey, tussen Gortin en Greencastle in. Van daaruit en vanuit een kantoortje in Gortin is er de afgelopen jaren onderzoek uitgevoerd naar de aanwezigheidvan goud in het gebied. Dalradian heeft 14.500 ton gesteente, die in het gebied gedolven zijn, afgevoerd naar de VS en daar laten onderzoeken. Het goudgehalte bleek hoger dan verwacht, staat er in het jaarverslag. Alles lijkt er volgens Dalradian directeurAnderson op te wijzen dat de opbrengst van de mijn straks hoger zal zijn dan verwacht.
Anderson gaat ervan uit dat er binnen 2 jaar (24 maanden) duidelijkheid zal zijn of de vergunning wordt verleend. Hij verwacht dat er in het vergunningstraject een plaatselijk openbaar onderzoek (Local Public Inquiry) zal worden gehouden. Dit omdat het om een regionaal belangrijke kwestie gaat. De Dalradian directeur erkent dat er ‘enig lokaal verzet’ is tegen de plannen, maar wijst er ook op dat 1000 mensen hebben meegedaan aan een mijntour die Dalradian organiseert voor belangstellenden. Bovendien zouden meer dan 1200 mensen hebben aangegeven dat ze interesse hebben voor een baan bij de goudmijn en zouden er meer dan 400 steunbetuigingen binnen zijn gekomen in reactie op de vergunningaanvraag. In advertorials van Dalradian werden mensen nadrukkelijk opgeroepen ‘steunbrieven’ te schrijven naar het Department of Infrastructure. Op de Dalradiansite worden zelfs instructies gegeven voor het schrijven van een steunbrief.
Advertorials
De afgelopen maanden verschijnen er paginagrote advertenties in de regionale kranten de ‘Tyrone Constitution’ en de ‘Ulster Herald’. In die advertorials schetst Dalradian een positief beeld van de goudmijn en het belang ervan voor de regio. Het zou een ‘once in a lifetime opportunity’ zijn en een ‘major boost’ voor de lokale economie. Voor het graafschap Tyrone zou de mijn veel werkgelegenheid kunnen opleveren en dat misschien wel voor een periode van twintig jaar. Dalradian heeft het over 350 full-timebanen – ’40.000 pond per jaar banen’ – en wellicht 700 tot 1000 indirecte extra banen omdat de goudmijn de werkgelegenheid elders in West Tyrone ook zou bevorderen. Hoe hard deze cijfers zijn, is niet duidelijk, net zomin als het aantal lokale werknemers dat werk zal vinden in de goudmijn. Wel heeft Dalradian een soort samenwerkingsverband gesloten met opleidingsinstituut South West College in Omagh dat cursussen aanbiedt. Op die manier moet er mede voor worden gezorgd dat lokale mensen over goede kwalificaties en vaardigheden beschikken om straks bij Dalradian te kunnen werken.
In 2016 organiseerde het bedrijf al informatiebijeenkomsten over de plannen voor inwoners. Uit de reacties die binnenkwamen zou volgens Dalradian blijken dat zo’n 65 procent van diegenen die gereageerd hebben, positief zijn. Iets meer dan een kwart zou volgens Dalradian tegen de plannen zijn. Dalradian zegt ook in de toekomst een ‘constructieve dialoog’ te willen blijven zoeken. Daarbij zullen vooral de positieve werkgelegenheidsaspecten worden benadrukt en de maatregelen die Dalradian wil nemen om het milieu te beschermen. Het bedrijf zegt de lokale inwoners en het bredere publiek vooral duidelijkheid te willen geven en gerust te stellen.
Directeur Anderson schrijft in zijn voorwoord bij het jaarverslag dat hij de plaatselijke bevolking wil blijven informeren over de voortgang van het Curraghinalt-project. In de toekomst zijn nog investeringen nodig om het Curraghinalt Project te kunnen ontwikkelen. De sterk fluctuerende markt voor edele metalen, is een extra onzekere factor die van invloed kan zijn op de verdere financiering. Wat dit allemaal precies kan betekenen voor het project, wordt verder niet beschreven.
